وید (WEAD)[1] شبکهای از هنرمندان زیست محیطی، بومشناختی، کیوریتورها، مربیها، نویسندهها و هنرآموزان فمنیست است که برای رسیدن به جهانی عادلانه و سالم تلاش میکند. تمرکز آنها بر دیدگاه زنان نسبت به هنر محیط زیستی و عدالت اجتماعی است و هدف آنها ارائهی اطلاعات در این زمینهها. این شبکهی بینالمللی پل ارتباطیای است میان هنرمندان زیست محیطی و فعالان عدالت اجتماعی. افرادی که در این شبکه فعالیت دارند به نژاد، ملیت، فرهنگ و یا باور خاصی محدود نمیشوند؛ این آنچیزی است که وید را شایستهی توجه میکند. چتری که خودشان آن را هنر زیست محیطی فمنیست[۲] نامیدهاند؛ زنان هر کجا که باشند یا به هر چه اعتقاد داشته باشند، در این شبکه با زبان خود سخن میگویند، کار خود را تعریف میکنند و نقشهی آن را میکشند.
وید را جو هانسن، سوزان لبوویتس اشتاینمن و استل آکامین در سال ۱۹۹۶ تاسیس کردند. این شبکه در میان بهترین پروژههای هنر زیست محیطی لیست شده است و تا امروز تعدادی از نمایشگاههای مربوط به محیط زیست را حمایت مالی کرده است. اشتاینمن یکی از این بنیانگذاران، در زمینهی هنر بومشناختی فعالیت دارد و در میزگردها و برنامههای اقامتگاههای هنری بسیاری شرکت کرده است و نامش در فهرست بینالمللی هنرمندان مجسمهساز ذکر شده. یکی دیگر از بنیانگذاران، جو هانسن، نقشی اساسی در راهاندازی آژانسی مرتبط با محیط زیست داشت که نسبت به بازیافت آگاهیسازی میکرد. آکامین نیز که از دیگر بنیانگذاران است در اقامتگاههای هنری فعالیت داشته است؛ آثار او همچنین در موزهی صنایع دستی و فروشگاه موزهی هنرهای مردمی به نمایش گذاشته شده است. هر سه بنیانگذار در مباحثی که مربوط به هنرمندان زن آمریکایی بود و به وضعیت اجتماعی فعلی آنان میپرداخت فعال بودهاند.
در فهرست وید با طیف گستردهای از نامهای هنرمندان روبرو هستیم: مانند مارینا دوبریس، هنرمند صنایع دستی، بتی بومونت، که از پیشگامان هنر محیط زیست است و شای زاکای. از آنجا که فعالیت این شبکه مرزبندی جغرافیایی، سیاسی و اعتقادی ندارد، عجیب نیست که در فهرست هنرمندان با نامهای آشنای ایرانی روبرو شویم: مانا صالحی، نوشین نفیسی، شیرین خلعتبری، رویا ابتهاج، راحله (مینوش) زمردینیا. شهریور امسال نیز این گروه در همکاری با پلتفرم سه (تهران)، نمایشگاهی تحت عنوان “بیحسی: تاثیر جنگ بر روان انسان و زیستبوم” برگزار کرد که در آن آثار هنرمندان زن از اقصی نقاط جهان در قالبهای مختلف به نمایش در آمده بود.
علاوه بر برگزاری نمایشگاهها و رویدادهای مختلف، این گروه مجلهای را نیز منتشر میکند که در سایتشان قابل دسترسی است. موضوعات مورد بحث نیز مانند نمایشگاهها و رویدادها، حول محور مسائل محیط زیست و عدالت اجتماعی است مانند: زنان و هنر سیاسی، زنان هنرمند و فعالیت حرفهای، آبهای خاکستری (پساب خانهها و ساختمانهای اداری)، صرفهجویی در مصرف آب، میراث انرژی اتمی و … .
[۱] (Women Eco Artists Dialog)
[۲] (ecofemenist art)