در دهه‌ی ۲۰ و۳۰ شمسی بسیاری از هنرآموختگان «هنرهای زیبا» (که بسیاری از آن‌ها برای هنرآموزی به خارج از ایران رفته بودند) نقش مهمی در ورود و تداوم رویکردهای هنری غرب در ایران داشتند؛ اکسپرسیونیسم، مینیمالیسم، سنت‌گرایی: مکتب سقاخانه، نقاشی‌خط و طبیعت‌نگاری. در زمانی که بسیاری از هنرمندان تحت تاثیر این مکاتب خلق اثر می‌کردند، می‌توان گفت که لیلی متین دفتری از هنرمندانی است که لحنی شخصی را به کارش افزود.
لیلی متین دفتری (زاده ۱۳۱۵ در تهران- درگذشته ۱۳۸۶ در پاریس) از هنرمندان نوگرا و معاصر ایرانی است. کارهای تخت او تاکیدی است بر سادگی همگام با بیان احساسات. متین دفتری دانش‌آموخته‌ی تهران و پاریس است و فعالیت حرفه‌ای خود را در دهه‌ی ۴۰ شمسی آغاز کرد؛ عصری که با نوآوری‌های عظیم هنری در عرصه‌ی بین‌المللی همراه بود. او از نسل اولین هنرمندان زن ایرانی و همچنین از هنرمندانی بود که سنت‌های تصویری ایرانی را در هم شکست.
تمرکز بر ساده‌گرایی، سرزندگی رنگ‌ها و کاهش فضا به سطوح از ویژگی‌های بارز آثار لیلی متین دفتری است. او تا حد امکان از اختلاط رنگ‌ها پرهیز می‌کرد. محیط اطرافش منبع الهام اصلی او بود و این را با بیانی شخصی و تقریباً یکسان در طول سال‌های فعالیتش به تصویر کشید. آثار اولیه‌ی متین دفتری نشان‌دهنده‌ی تاثیرپذیری او از آثار پیشگامان نقاشی مینیمالیست، مانند دیوید برولوک و جان گراهام، است.
آثار او نشان از فضایی درونی و خلوت فردی هنرمند دارند. این امر در زندگی شخصی متین دفتری نیز نمایان است. عدم علاقه به مصاحبه یا حتی برگزاری نمایشگاه، احتمالاً به دلیل پیروی از همین مسئله باشد. چنین نگرشی را می‌توان در زبان بصری مینیمال و رویکرد خلاصه‌انگارانه‌ی او نیز دنبال کرد. نقاشی‌های او با زبانی جهانی رنگ‌آمیزی شده است و از همه‌ی مرزها و هویت‌های ملی عبور می‌کند. او از بیان‌گری رنگ‌ها استفاده می‌کند.
نقاشی‌های طبیعت بی‌جان لیلی نمادین‌اند؛ او سوژه‌اش را تا هسته‌ی اصلی پوست می‌کند. آن‌ها حسی فرمالیستی از وجود خود را به نمایش می‌گذارند و در عین اینکه از قراردادهای بصری تخطی کرده، مخاطب‌شان را فرا می‌گیرند. او با حذف کردن جزئیاتی خاص بیننده را به دیدن جان‌مایه‌ی موضوعش دعوت می‌کند؛ با این حال آثار او بیش از اینکه موضوع‌محور باشند، فرم‌گرا هستند. این گونه است که در برخورد با آثار دیالوگی با آن‌ها شکل می‌گیرد و اثر در نگاه اول جذاب و بی‌تکلف است، و با تامل در آن به پیچیدگی کار پی می‌بریم.
جواد مجابی در نود سال نوآوری در هنرهای تجسمی ایران درباره‌ی این آثار می‌گوید:” در اینکه او دنیا را ساده و شا‌عرانه می‌دیده است تردیدی نیست و تابلوهایش درباره‌ی گل و پرنده و زن و بچه‌ها و میوه‌ها، او را نگرنده‌ی متأمل نشان می‌دهد که با درک شاعرانه‌ی هستی، نگاهی دور از داوری به پیرامون دارد. زیبایی را با حساسیتی بالا درک می‌کند، اما احساساتی نمی‌شود و می‌کوشد گل را با ظاهرش، یعنی شکل و رنگ و اندازه‌اش، نشان دهد، نه با ادبیات شایع دور و بر گل.” کریم امامی نیز درباره‌ی اولین نمایشگاه انفرادی متین دفتری (۱۳۴۵) می‌گوید:” برخلاف دنیای شعرمان که در دهه‌ی اخیر با ناامیدی سیاهی پر شده، طراوت‌بخش است که زنان هنرمند ما دنیایشان را به باغ‌های گل سرخ تبدیل می‌کنند.”
پرتره‌های لیلی که به اجزای مینیمال و خطوط دورگیری خلاصه شده‌اند، توانایی عجیبی در نشان دادن روح مدل نقاشی دارند. کریم امامی آثار او را به تصاویر کتاب‌های کودکان تشبیه می‌کند:”سرشار از خرد، نمادگرایی و قصه‌گویی.” سطوح رنگی تخت و سرزنده و دورگیری بارز، نشان‌دهنده‌ی برداشت کودکانه‌ی هنرمندِ نقاش زبردست است؛ همانطور که پیکاسو گفته یک عمر طول می‌کشد تا بتوان همانند کودکان نقاشی کرد. بنابراین در حالی که آثار لیلی قابل دسترس و خلق به نظر می‌رسند، به همان اندازه هم نشان‌دهنده‌ی استعداد عظیم و زبردستی او هستند.
لیلی متین دفتری یک نقاش اصیل است؛ یک سنت‌شکن که علاقه‌ای به تقلید و پیروی کوکورانه از اسلافش ندارد. او در دوره‌ای فعالیت می‌کرد که نقاشان یا میراث خود را برجسته می‌کردند و به آن می‌پرداختند یا میوه‌ی آن‌چه که در خارج از کشور کسب کرده بودند را عیناً برداشت می‌کردند. لیلی هیچ‌کدام از این‌ها را انجام نداد، تصمیمی شجاعانه در دنیای مردانه. در تاریخ و معرفی نقاشی معاصر ایران آن‌طور که شایسته و بایسته است به هنر لیلی متین دفتری پرداخته نشده است. جای او نیز مانند بسیاری از هنرمندان زن دیگر در کتاب‌ها خالی است.
آلبوم آثار: